Lịch sử hình thành và phát triển của Trường THCS Thị trấn Kỳ Anh nay là Trường THCS Sông Trí gắn liến với quá trình hình thành, phát triển và những thay đổi của Thị trấn Kỳ Anh và Thị xã Kỳ Anh. Từ ngày thành lập đến nay trường đã 3 lần thay đổi tên gọi và 2 lần sáp nhập, trải qua 3 giai đoạn: từ năm 1989 đến 1997; từ 1997 đến 2012 và từ 2012 đến nay.
Thị trấn Kỳ Anh được thành lập vào năm 1986. Sau 3 năm, Trường PTCS Thị trấn Kỳ Anh được thành lập theo quyết định số 28/QĐ-UBND ngày 28/08/1989 của UBND huyện Kỳ Anh. Buổi đầu ấy trường có 236 học sinh chia làm 6 lớp gồm 3 khối 6, 7 và 8 với 13 cán bộ, giáo viên, nhân viên, do cô giáo Nguyễn Thị Châu Anh làm hiệu trưởng, cơ sở vật chất chỉ có 4 phòng học cấp 4 và một dãy nhà 5 gian làm văn phòng, phòng hiệu trưởng, phòng thí nghiệm, phòng thư viện.
Không quản ngại khó khăn, BGH, tập thể giáo viên nhà tường đã bắt tay vào xây dựng trường. Để định hình khu vực trường, thầy trò cùng với sự ủng hộ của phụ huynh đã rào xung quanh trường bằng phên tre. Trường đã vận động cán bộ, giáo viên, phụ huynh và cán bộ Thị trấn ủng hộ nhà trường trồng cây bóng mát giữa sân trường.
Chưa đầy 1 tháng với sự nỗ lực của thầy trò, chính quyền và nhân dân Thị trấn ngôi trường mới đã kịp hình thành đón mùa khai giảng đầu tiên. Trong ký ức của các cựu học sinh khóa đầu tiên đó có lẽ, không bao giờ quên ngày khai giảng ấy, chiều 4/9/1989 trường đã tổ chức cho học sinh cắm trại ở sân trường. Sáng 5/9/1989 tổ chức khai giảng giữa sân, xung quanh là 13 lều trại của các lớp rực rỡ sắc màu.
Những năm học sau trường tăng lên 8 lớp, đủ 4 khối, rồi 9,10,12 lớp. Để có dủ phòng học một ca cho toàn trường và buổi chiều tổ chức dạy phụ đạo, bồi dưỡng học sinh giỏi và tổ chức các hoạt động khác, cán bộ trường đã đi xin nhà không sử dụng của một số cơ quan như công ty thương nghiệp, công ty xây dựng, phòng giáo dục… về làm phòng học. Nhờ vậy, trường đủ phòng học một ca gồm 6 phòng học cấp 4, 6 phòng học tạm và nhà nội trú cho giáo viên. Tiếp đó đã xây thêm được một nhà làm thư viện, thí nghiệm và hàng rào phên tre được thay bằng hàng rào xây kiên cố.
Cán bộ giáo viên của nhà trường cũng được bổ sung từ giáo viên cấp 3 Kỳ Anh chuyển xuống, sinh viên đại học, cao đẳng mới ra trường, giáo viên ở các trường khác chuyển về. Năm học 1990-1991 thầy Trần Đức Hiếu được bổ nhiệm Phó hiệu trưởng. Tháng 11/1995 cô giáo Nguyễn Thị Châu Anh được điều động làm Phó trưởng phòng Giáo dục đào tạo huyện Kỳ Anh, thầy giáo Trần Đức Hiếu được bổ nhiệm làm hiệu trưởng.
Từ những ngày đầu mới thành lập dù còn nhiều khó khăn, thiếu thốn, nhưng tập thể cán bộ, giáo viên, nhân viên nhà trường đã nêu cao khẩu hiệu “Dù khó khăn đến đâu cũng phải thi đua dạy tốt, học tốt”. Trường tập trung vào việc nâng cao chất lượng dạy và học, bồi dưỡng giáo viên, học sinh. Từ những khóa học đầu tiên, chất lượng giáo dục của nhà trường đã được khẳng định. Hàng năm trường có nhiều học sinh giỏi huyện và học sinh giỏi tỉnh ở các bộ môn. Trong các kỳ thi giáo viên giỏi, trường luôn dẫn đầu về số lượng tham gia và có nhiều giáo viên đạt danh hiệu giáo viên giỏi huyện, giỏi tỉnh, Đồng chí hiệu trưởng Nguyễn Thị Châu Anh là chiến sĩ thi đua cấp cơ sở, đại biểu hội đồng nhân dân tỉnh Nghệ Tĩnh và tỉnh Hà Tĩnh.
Năm học 1997-1998 là năm học đánh dấu một bước ngoặt trong quá trình phát triển của nhà trường, lịch sử trường THCS Thị trấn bước sang một trang mới. Thực hiện chủ trương xây dựng lại quy mô trường lớp để nâng cao chất lượng giáo dục của UBND và Sở GDĐT Hà Tĩnh, Huyện ủy, HĐND, UBND huyện Kỳ Anh đã quyết định sáp nhập Trường THCS Thị trấn, Trường Năng khiếu Kỳ Anh và trường THCS Kỳ Hưng thành một trường. Tháng 9/1997 trường THCS Thị Trấn Kỳ Anh được thành lập theo quyết định số 1271 ngày 23/9/1997 của chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh. Đây là mô hình trường liên xã đầu tiên trên địa bàn tỉnh - Khởi đầu cho một mô hình giáo dục mới. Năm đầu tiên sáp nhập trường có 28 lớp, gần 1000 học sinh, với một đội ngũ giáo viên giỏi, có kinh nghiệm giảng dạy, bồi dưỡng học sinh giỏi cuả trường năng khiếu, trường Thị Trấn và Trường Kỳ Hưng tập trung về đây. Thầy giáo Hồ Gia Bảo được bổ nhiệm làm hiệu trưởng, hiệu phó là thầy Trần Đức Hiếu và thầy Trần Đức Nhuận. Tại thời điểm này, quy mô trường lớp đã được mở rộng nhưng cơ sở vật chất nhà trường thì còn hết sức khiêm tốn, phòng học chưa đủ để học tập trung một địa điểm, giáo viên phải đi lại dạy ở hai điểm trường Thị trấn và Năng khiếu. Trang thiết bị dạy học còn thiếu thốn. Nhưng chính sự khát khao đổi mới và tinh thần nhiệt huyết của các đồng chí trong BGH nhà trường đã mang đến một luồng sinh khí mới cho tập thể sư phạm đến từ ba trường, tất cả đã nhanh chóng hòa nhập, khắc phục khó khăn để cùng hướng tới một mục tiêu chung nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, đáp ứng kỳ vọng của sở GD&ĐT Hà Tĩnh, khẳng định một hướng đi đúng đắn, phù hợp yêu cầu đổi mới của giáo dục trong thời kỳ mới.
Đây không chỉ là sự mở rộng quy mô trường lớp mà là sự thay đổi về chất làm nên một diện mạo mới cho trường THCS Thị trấn Kỳ Anh. Với một đội ngũ giáo viên đồng bộ về số lượng, đạt chuẩn về chất lượng thì chất lượng giáo dục cũng được nâng lên cả về chất lượng đại trà và chất lượng mũi nhọn. Trong năm học đầu tiên ấy trường đã đạt thành tích xuất sắc trong kỳ thi học sinh giỏi tỉnh và học sinh giỏi quốc gia với 43 em đạt HSG tỉnh, 4 em đạt HSG quốc gia đó là em Thiều Đình Phong giải ba môn toán, em Phan Thị Thu Hiền giải nhì môn văn, em Vũ Kim Khánh, Phạm Ngọc Lan giải ba môn Văn. Không chỉ tập trung vào dạy học, bồi dưỡng học sinh giỏi mà nhà trường còn tạo ra các sân chơi bổ ích cho HS thông qua các câu lạc bộ trong nhà trường như Câu lạc bộ toán tuổi thơ, CLB văn học...
Trường THCS Thị trấn đã trở thành một địa chỉ tin cậy để phụ huynh gửi gắm con em đến trường. những năm học tiếp theo sau đó số lớp được tăng lên từ 28 rồi 32, 33 lớp. BGH nhà trường đứng đầu là thầy Hiệu trưởng Hồ Gia Bảo đã nỗ lực vận động, tìm kiếm các nguồn tài chính để nâng cấp Cơ sở vật chất nhà trường ngày một khang trang hơn, Các phòng học tạm, nhà cấp 4 dần được thay thế bằng các dãy nhà cao tầng, học sinh được học tập trung về một địa điểm tại Trường THCS Thị trấn. Các phòng học bộ môn, phòng thực hành, trang thiết bị, tài liệu phục vụ dạy học được nhà trường quan tâm đầu tư. Các tổ chuyên môn có phòng sinh hoạt riêng đáp ứng yêu cầu trường chuẩn quốc gia. Tháng 10/2002 thầy Hồ Gia Bảo chuyển công tác, thầy giáo Trần Đức Nhuận được bổ nhiệm làm hiệu trưởng, cô giáo Đào Thúy An, cô giáo Nguyễn Thị Hải Đường, rồi thầy giáo Võ Nguyên Hà lần lượt được bổ nhiệm làm hiệu phó tại trường tiếp tục lãnh đạo các hoạt động của nhà trường. Đội ngũ giáo viên nhà trường hầu hết là nòng cốt trong hoạt động chuyên môn của ngành. Thời kỳ từ năm 1997 đến 2012 trường có 37 thầy cô giáo đạt danh hiệu giáo viên giỏi cấp tỉnh, có những năm trường có 9 giáo viên đi thi ở 9 bộ môn, tất cả đều đạt giải trong đó có 3 thủ khoa ở bộ môn Ngữ văn, Vật lý, Thể dục. Để có thành tích rực rỡ ấy là sự cộng hưởng của cả một tập thể giáo viên đầy trí tuệ và một ban giám hiệu, công đoàn đầy tâm huyết, trách nhiệm, tình thương.
Bản thành tích của nhà trường lại tiếp tục được nối dài ở giai đoạn phát triển thứ ba - từ năm học 2012-2013 đến nay. Đây là thời kỳ sáp nhập lần thứ 2 giữa trường THCS Thị trấn và THCS Nguyễn Trọng Bình, thầy giáo Trần Đức Nhuận chuyển công tác lên phòng giáo dục, thầy giáo Phan Văn Tuấn được bổ nhiệm làm hiệu trưởng, cơ sở vật chất chưa đủ để tập trung học sinh về một chỗ nên vẫn phải để 2 điểm trường cách nhau 2 km. Ban giám hiệu nhà trường và công đoàn lại phải bắt tay vào ổn định nề nếp dạy học, xây dựng khối đoàn kết, tạo sự đồng thuận trong tập thể sư phạm, xin kinh phí đầu tư của cấp trên để xây thêm phòng học, xây dựng thêm CSVC…, với truyền thống vốn có của nhà trường mọi khó khăn đã được đẩy lùi, tất cả nhanh chóng đi vào quỹ đạo chung, hoạt động chuyên môn vẫn luôn được đặt lên hàng đầu.
Đến năm 2015 trường đổi tên là trường THCS Sông Trí. Đây là năm chia tách đơn vị hành chính huyện thị, Thị xã Kỳ Anh mới được thành lập gặp không ít khó khăn, nhiều cán bộ Phòng giáo dục cũng chuyển ra Phòng giáo dục huyện Kỳ Anh, đội ngũ giáo viên nhà trường vì thế cũng có nhiều thay đổi. Nhiều giáo viên kì cựu có kinh nghiệm giảng dạy cũng nghỉ hưu hoặc chuyển công tác khiến cho đội ngũ nhà trường cũng có nhiều biến động. Đứng trước thách thức đó, lớp giáo viên trẻ của nhà trường đã nỗ lực hết mình, họ đã đem hết tâm huyết, trí tuệ và sức trẻ để góp phần giúp nhà trường tiếp tục khẳng định thương hiệu trong thời kì mới, họ được bồi dưỡng một cách thường xuyên, có lộ trình bài bản, nhanh chóng tiếp cận, ứng dụng CNTT, đổi mới phương pháp dạy học, phát huy khả năng tích cực, sáng tạo, tự học, chú trọng phát triển năng lực cho học sinh bắt kịp xu thế phát triển và việc đổi mới căn bản toàn diện giáo dục. Hưởng ứng tích cực các phong trào thi đua yêu nước, nhiều điển hình tiên tiến đã được tặng danh hiệu nhà giáo tiêu biểu cấp tỉnh, nhiều giáo viên là CSTĐ, nhiều thầy cô giáo được nhận bằng khen, giấy khen bằng khen của UBND tỉnh, huyện và thị xã. Đặc biệt, kỳ thi giáo viên giỏi tỉnh chu kỳ 2018 - 2021 có 8 giáo viên dự thi thì 8 GV đều đạt giải, trong đó 3 giải nhất. Đội ngũ giáo viên giỏi không chỉ có những đóng góp xứng đáng vào thành tích chung của nhà trường mà còn là nòng cốt trong các hoạt động chuyên môn của ngành giáo dục thị xã Kỳ Anh. Trường luôn là đơn vị đi đầu trong việc đổi mới phương pháp dạy học trong địa bàn thị xã Kỳ Anh.
Chất lượng đội ngũ góp phần quan trọng quyết định chất lượng giáo dục của nhà trường. Trường THCS Thị trấn và bây giờ là trường Sông Trí luôn là đơn vị dẫn đầu về chất lượng giáo dục toàn diện trên địa bàn huyện, rồi thị xã Kỳ Anh. Đây cũng chính là điểm nổi bật mà nhà trường đã khẳng định trong nhiều năm qua và cũng chính điều này đã tạo nên sự cuốn hút, đem lại niềm tin cho học sinh, cho phụ huynh, cho ngành giáo dục thị xã Kỳ Anh và cho các cấp uỷ chính quyền địa phương. Chính vì thế nhà trường ngày càng thu hút được nhiều học sinh ở các xã, phường trong thị xã về học tại trường. Số lượng học sinh giỏi các cấp ngày càng được khẳng định cả về số lượng và chất lượng. Trong 30 năm qua, trường đã có 1 em đạt giải học sinh giỏi Quốc tế; 51 học sinh giỏi cấp Quốc gia; 612 học sinh giỏi cấp tỉnh và trên 7500 học sinh giỏi cấp huyện (thị). Nhiều em đạt giải cao trong các kỳ thi quốc gia, cấp tỉnh, tên các em đã trở thành niềm tự hào của HS trường THCS thị Trấn - THCS Sông Trí như: Thiều Đình Phong, Vũ Kim Khánh, Phan Thị Thu Hiền, Phạm Ngọc Lan, Hồ Lê Gia Hoàng, Nguyễn Thị Ngọc Huyền, Đặng Đại Thạch, Nguyễn Huy Hoàng, Lê Thành Hiếu, Nguyễn Hoàng Đăng, Vũ Lê An Thủy, Đồng Hà Anh, Võ Thị Thu, Trần Phương Thảo, Nguyễn Hoàng Anh, Nguyễn Doãn Hoàng, Trương Quang Long,Trương Quang Huy, Phan Lưu Vân, Nguyễn Thị Thùy Dung… và rất nhiều em nữa đã và đang ghi danh trên trang vàng truyền thống nhà trường.
Trường có 671 học sinh thi đậu vào các trường chuyên, khối chuyên của các trường ĐH Quốc gia Hà Nội, ĐH Vinh, Quốc học Huế, Chuyên Hà Tĩnh. Hàng năm, tỉ lệ xếp loại hạnh kiểm khá, tốt đạt trên 98%; tỉ lệ xếp loại học lực khá giỏi đạt 60-65%; học sinh thi đậu vào THPT đạt tỉ lệ 90-97%.
Sự nỗ lực phấn đấu không mệt mỏi của của các thế hệ CB-GV-NV và học sinh của nhà trường trong suốt 30 năm đã được Đảng, nhà nước và các cấp chính quyền, nhân dân ghi nhận, trường đã vinh dự được đón nhận nhiều phần thưởng cao quý: 1 Huân chương Lao động hạng Ba của Chủ tịch nước (năm 2006), 2 Bằng khen Thủ tướng Chính phủ (năm 2004, 2011), 4 Cờ Đơn vị dẫn đầu phong trào thi đua bậc học THCS toàn tỉnh (năm học 2005 - 2006; 2006 - 2007 và 2011 - 2012, 2015 - 2016) 5 Bằng khen của Bộ GD&ĐT, 12 Bằng khen của UBND tỉnh, nhiều năm liền được công nhận Tập thể lao động xuất sắc và nhiều phần thưởng cao quý khác của các cấp các ngành. Công đoàn được Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam 2 lần Bằng khen; Liên đoàn lao động tỉnh tặng 2 cờ thi đua và 12 Bằng khen. Liên đội được Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tặng 01 cờ thi đua và 10 Bằng khen. Hội chữ thập đỏ được Trung ương Hội chữ thập đỏ Việt Nam tặng 2 Bằng khen.
Nhìn lại chặng đường 30 năm qua chúng ta tự hào biết bao. Từ mái trường này nhiều cán bộ, giáo viên đã được đề bạt giữ các chức vụ lãnh đạo ở cấp tỉnh cấp huyện, Trưởng phòng, Phó phòng giáo dục, Hiệu trưởng, Phó hiệu trưởng quản lý các trường học như cô giáo Nguyễn Thị Châu Anh, cô Trương Thị Thanh Huyền, cô Nguyễn Thị Tuyết Anh, thầy Đinh Sĩ Quân, thầy Trần Đức Nhuận, cô Nguyễn Hải Đường, cô Nguyễn Thị Lệ Thủy, thầy Võ Nguyên Hà … và rất nhiều thầy cô khác nữa. Đặc biệt chúng ta vô cùng tự hào có nhà giáo Trần Đức Nhuận - Nguyên là hiệu trưởng nhà trường đã vinh dự được đón nhận danh hiệu cao quý Nhà giáo Ưu tú mà chắc hẳn trong bản thành tích của thầy phần lớn là những thành tích được làm nên trong suốt quãng đời làm nghề nhà giáo gắn bó với mái trường THCS Thị trấn Kỳ Anh.
Cũng từ mái trường này đã có biết bao thế hệ học trò trưởng thành cất cánh tung bay khắp mọi miền góp phần xây dựng quê hương, đất nước nhiều em đã thành đạt, trở thành các nhà quản lý, lãnh đạo, các doanh nghiệp ... Và nhiều cựu học sinh ngày ấy giờ đây đã trở thành giảng viên của các trường đại, cao đẳng, các bậc học phổ thông trong đó nhiều em đã trở thành giáo viên của nhà trường - làm nên một thế hệ giáo viên mới, trẻ trung, năng động tràn đầy nhiệt huyết đang viết tiếp trang sử của nhà trường đi tiếp con đường, thực hiện tiếp ước mơ của thầy, cô giáo mình.
Tất cả những thành tích mà trường THCS Sông Trí đã đạt được trong suốt 30 năm qua là sự tổng hòa của nhiều nhân tố: Trước hết là do sự quan tâm của các các đồng chí lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh, Sở GD& ĐT Hà Tĩnh, các đồng chí lãnh đạo Huyện, Thị xã Kỳ Anh, Phòng GDĐT huyện, Thị xã Kỳ Anh, Đảng ủy chính quyền và nhân dân Phường Sông Trí và xã Kỳ Hưng. Đó là sự quan tâm giúp đỡ của các cơ quan ban ngành, đoàn thể của Ban đại diện cha mẹ học sinh và các lực lượng xã hội. Và để làm nên thương hiệu Trường THCS Thị trấn, nay là Trường THCS Sông Trí thì nhân tố quyết định là CB-GV-NV của nhà trường - một tập thể sư phạm đầy trí tuệ, giàu tâm huyết hết lòng say mê với nghề nghiệp, kỷ cương, trách nhiệm, đoàn kết. Những thành quả gặt hái được trong 30 năm qua phần lớn thuộc về các thế hệ học sinh. Chính sự nỗ lực, cần cù, sáng tạo, thông minh và ý chí phấn đấu, sự trưởng thành của các thế hệ đã làm nên giá trị truyền thống cốt lõi của nhà trường.
Chặng đường 30 năm - trải qua nhiều thay đổi, với không biết bao nhiêu thử thách khó khăn và cũng nhiều vẻ vang của Trường THCS Thị Trấn nay là trường THCS Sông Trí đã khép lại. Hành trình phía trước chắc còn nhiều thử thách, khó khăn, tập thể CB-GV-NV, Học sinh nhà trường quyết tâm phát huy truyền thống, nỗ lực phấn đấu vượt qua mọi thử thách, nắm bắt mọi cơ hội để:
“Xây dựng trường THCS Sông Trí thành trường trọng điểm về chất lượng giáo dục toàn diện; đi đầu về đổi mới phương pháp dạy học; có cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học hiện đại; cảnh quan sư phạm an toàn, thân thiện. Chất lượng dạy học luôn đứng đầu cấp thị xã và xếp tốp đầu của tỉnh. Học sinh được tạo điều kiện tối đa để phát huy năng lực, năng khiếu, sở trường, rèn luyện các kỹ năng sống, giá trị sống”.